Bombasırtı’nda düşman siperlerine İngilizce bildiri
MEHMET BAYER – 22.04.2022 – HİBYA – Çanakkale Kara Savaşları’nın en çetin mücadelesinin yaşandığı, siperler arası mesafenin 8-10 metreye düştüğü Bombasırtı’nda (Quinn’s Post) Türk askerleri, müttefik askerlerinin teslim olması için siperlerine İngilizce yazılmış bildiriler attı.
HİBYA muhabirinin Dr. M. Mutlu Karakaya’nın ”Tarih” dergisinde yayımlanan ”Çanakkale’yi geçemezsiniz. Anzac siperlerine propaganda bildirisi” başlıklı makalesinden derlediği bilgilere göre, kara muharebelerinin en yoğun yaşandığı 1915’in Mayıs ayında, 14. Alay askerleri tarafından savunulan Bombasırtı (Quinn’s Post) mevkiindeki düşman siperlerine bir bildiri atıldı. Anzak askerlerini teslim olmaya veya çekilmeye çağıran bu belgenin orijinali ATASE arşivlerinde ortaya çıktı.
Bundan 107 yıl önce bu ayın 25’inde başlayan Çanakkale Kara Muharebeleri, göğüs göğüse çok kanlı çarpışmaların yanı sıra psikolojik bir mücadeleye de sahne oldu. Bunun için karşılıklı kullanılan çeşitli propaganda yöntemleri ortaya çıktı. Kimi zaman kendi askerlerini yüreklendirmek için karşı tarafı kötülemek, kimi zamansa kendi tarafının iyi, güçlü durumda olduğu, savaşın mutlaka kazanacağı yönünde yayınlar yapıldı. Türk tarafında genelde bu yönde propaganda yapıldığı görüldü.
Türklerin karşı propaganda yaptığını gösteren bir örnek Australian War Memorial’da (Avustralya Savaş Müzesi) bulunan, yarısı yırtık, yarısı daktilo ile tamamlanmış bir propaganda beyannamesiydi. İngilizce olarak yazılmış bu beyanname türünün tek örneği. Bugüne kadar bu yırtık ve eksik örnekten başka, Türkler tarafından karşı tarafı yıpratmak, teslim olmasını sağlamak amacıyla dağıtılan hiçbir belge bulunamamışken, şimdi bu belgenin orijinaline Genelkurmay Arşivi’nde de rastlandı. Belgedeki metinin Türkçe anlamı şöyle:
”Tarafımızca esir alınan askerler onlara, elimize esir düşen askerlerin öldürüldüğünün söylendiğini belirtmiştir. Sizi teslim olmanız yerine ölmeyi tercih etmeye ikna için söylenen bu yalana inanmayın. Esir alınanların hepsine uluslararası hukuk kurallarına uygun şekilde davranılacağına inanın. Fransa, İngiltere ve Rusya çok kötü yenildiler ve son birkaç gündür çok büyük kayıplarla zarara uğradılar. 100.000’den fazla Rus, Polonya’da Almanlarca esir alındı. Rusya’nın Baltık Denizi’ndeki bir limanı olan Libau Almanlarca alındı. Dunkirk en ağır silahlarla bombalandı. Kale ve Varşova tehlikede. Çok güzel bir gün, Antant’ın birleşik güçlerine yeni kayıplar getirecek. Çanakkale Boğazı’nı almanız için hiçbir şansınız yok.”
Bu belgenin bir başka özelliği de Australian War Memorial kayıtlarında beyannamenin ”Quinn’s Post” yani Quinn’s Karakolu veya Türkçe adlandırılmasıyla Bombasırtı bölgesinde, Avustralya siperlerine atılmış olduğunun belirtilmesi. Bu ifadenin doğruluğu da yine Genelkurmay arşivi belgeleriyle ortaya çıktı. Ayrıca 14. Alay Kumandanı ve aynı zamanda Merkez Grubu Kumandanı olan Yarbay Ali Rıfat Bey’in 13 Mayıs 1915’te Atatürk’e bir rapor gönderdiği görülmekteydi. (Mustafa Kemal bu dönemde yarbay rütbesiyle 19. Tümen Komutanlığı görevini sürdürürken, 1 Mayıs’tan itibaren bölgedeki 10 alaya ait birliklerin sevk ve idaresini de üstlenmiş durumdaydı ve kendisi de Arıburnu Kuvvetleri Kumandanı unvanını kullanmaktaydı. Bu nedenle bütün raporlar kendisine gönderilmekteydi.)
Merkez Grubu Kumandanı Kaimekam (Yarbay) Ali Rıfat olarak imzalanmış raporda, İngilizce beyannamelerin düşmanın çeşitli siperlerine atıldığı, kenara düşenlerin bile düşman tarafından alınıp, görüldüğü bildirildi. Böylece bu propaganda beyannamesinin Bombasırtı ve Boyun noktasında konuşlanmış olan 14. Alay askerleri tarafından düşman siperlerine atıldığı ortaya çıktı.
Hibya Haber Ajansı
